laat zien hoe zonneparken wél in het landschap passen
Vier vliegen in één klap
Geen gefrunnik op de vierkante meter. De visie van Nico Wissing, oprichter en eigenaar van NL Greenlabel, is helder als glas. En met diezelfde vastberaden visie is een solarpark in Hengelo (Gld.) een feit geworden. “Parken moeten een lust zijn, geen last. Je moet ervan kunnen genieten. Kinderen moeten er kunnen rennen, dieren moeten er kunnen leven en groen moet er floreren. Dát is wat een park moet zijn,” aldus Nico. En dus ontwierp hij een park waar mens, dier, groen én energie harmonieus samengaan.
Belangrijk aspect voor de initiatiefnemers van NL Solarpark de Kwekerij zijn de uitgangspunten van NL Greenlabel geweest. Nico Wissing en Lodewijk Hoekstra van NL Greenlabel zijn vanaf het begin heel nauw betrokken geweest bij de ontwikkeling. In de visie van NL Greenlabel moeten alle producten, materialen en zelfs planten meetbaar duurzaam zijn en een lage ecologische footprint hebben.
‘De projectontwikkelaar wil alleen maar halen, niets brengen. Dan krijg je geen draagvlak.’
De impact was duidelijk
Hengelo – in de gemeente Bronckhorst – had hiermee de wereldprimeur van een park waar grootschalige duurzame energieopwekking wordt gecombineerd met ecologie en recreatie: een landschappelijk zonnepark. De gemeente Bronckhorst zag de plannen direct zitten. Erik Mol van de gemeente: “We wilden ook heel graag invulling geven aan meerdere Global Goals, zoals opwekking zonne-energie, opvang regenwater, vergroten biodiversiteit en versterken van het landschap. Iedereen is voorstander van groene energie, maar niemand wil het in zijn achtertuin hebben. Hier dus wel. Dit park is geliefd bij iedereen hier.”
Ook Gaby Koenders, lid van het bestuur van het park, en haar vader Ton zagen met het park een droom werkelijkheid worden. Als leverancier van zonnepanelen hadden ze al jaren de wens om het anders te doen. Gaby: “Toen we de plannen bekend maakten, was meteen de enorme impact duidelijk. Er moest echt veel gebeuren om het voor elkaar te krijgen. Maar we waren vastbesloten. We wilden echt laten zien dat duurzame energie ook anders kan.”
Daarmee doelt Gaby op de grootschalige zonneparken die steeds vaker in het landschap verschijnen. “Het zijn volgepropte stukken grond. Ze zijn beveiligd met een ijzeren hek om diefstal te voorkomen en de buurt is ongelukkig. Ze zijn alleen gericht op zoveel mogelijk energie opwekken op zo weinig mogelijk grond. Daar zit maar bar weinig liefde in.” En als er ergens liefde in zit, dan is het wel in NL solarpark de Kwekerij.
Geen hekken maar hagen
“We zijn het eerste zonnepark dat bij de aanvraag van een vergunning geen enkele zienswijze heeft gekregen. Geen enkele!” gaat Gaby verder. “Dat komt omdat we van het park echt een park hebben gemaakt. Met respect voor de plek en de mensen die het gaan gebruiken. Er staan geen metershoge hekken omheen, maar meidoornhagen. Langs de rand van het dorp is het aangezicht van de voormalige kwekerij opnieuw aangebracht. Er kuieren schapen door het park en kinderen kunnen er hutten bouwen. Mensen waren zo blij met het park, dat velen zich melden als vrijwilliger voor onderhoud en toezicht.”
De enkele bezorgde bewoner met vragen die er bij de inspraakavond waren, kon het team van Nico Wissing, Ton en Gaby Koenders en Erik Mol van de gemeente Bronckhorst direct geruststellen. “Zo maakten sommige bewoners zich zorgen over overlast door schittering van de zon als die op de panelen schijnt. Maar het type paneel dat we hebben gekozen, heeft die schittering niet,” legt Nico uit.
Achtertuin = proeftuin
Om goed beslagen ten ijs te komen, maakte Wissing enkele jaren geleden een proefmodel in zijn eigen tuin. “Dat heeft inzicht gegeven in hoe we het park optimaal kunnen ontwikkelen. Ik heb bijvoorbeeld alle panelen een voor een geïnstalleerd. Dat was monnikenwerk. Dat hebben we later in het solarpark per rijen gedaan. Ook de hoogte van de panelen is later aangepast.
Solarpark als een kans
Wissing voorspelt dat dergelijke parken de toekomst hebben. “Naast akkerbouw en veeteelt, zal het boerenland ook energie gaan verbouwen. Daarnaast zal agroforestry zijn intrede doen. Daarmee wordt het mogelijk om het landschap te laten herstellen. De intensiviteit van veeteelt en akkerbouw die het huidige beleid vraagt, is voor de boer, de grond, flora en fauna én het vee niet vol te houden. Als we een deel van de landbouwgrond inzetten voor het verbouwen van energie, dan krijgt de bodem de kans om te herstellen, omdat er dan geen mest of bestrijdingsmiddelen worden gebruikt. In delen van Groningen is al verhoogde interesse om de grond deels in te zetten voor een zonnepark volgens het concept van NL solarpark De Kwekerij.”
De winst van het zonnepark
Behalve energie voor 550 huishoudens, levert het park veel op. “Het park was in aanleg misschien duurder, maar de kosten zijn lager uitgevallen vanwege het grote draagvlak,” vervolgt Gaby. “Dat klinkt misschien vreemd, maar doorgaans is het proces voorafgaand aan de aanleg van een zonnepark een enorme kostenpost. Vaak zie je dat er zienswijzen komen vanaf het moment dat de vergunning wordt aangevraagd. Vervolgens moet je onderzoek laten uitvoeren om te kunnen aantonen dat de vergunning gerechtvaardigd is. Dat kan soms oplopen tot de Raad van State. Dat kost handenvol geld.”
Nico beaamt dat. “Het park levert een enorme soortenrijkdom, het draagt bij aan de klimaat-bestendigheid, de sociale cohesie is gegroeid en er werken mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Het is dus ook van maatschappelijke waarde. Dat zijn vier vliegen in een klap.”
Halen en brengen
Dat het in andere delen van het land niet zo soepel loopt, laat bijvoorbeeld Klarenbeek zien. Gaby: “de mensen daar zijn heel bereidwillig. Die willen graag meedenken en willen graag duurzame energie. Maar niet op de Duitse manier. Niet door 7000 panelen op 2 hectare te plempen. De projectontwikkelaar wil alleen maar halen, niets brengen. Dan krijg je geen draagvlak. In solarpark De Kwekerij staan wel 7000 panelen. Maar dan op 7 hectare. Zo kan het ook.”
Meer informatie over het solarpark >> www.nlsolarparkdekwekerij.nl.
Hier kunt u ook terecht voor contactgegevens voor een rondleiding, om het allemaal met eigen ogen te aanschouwen.
